Vouiquipèdia:Lumiére dessus…/Norvègien

De Vouiquipèdia, l’enciclopèdia abada.

Cél « Lumiére dessus… » est étâ ou ben serat publeyê sus la pâge de reçua de l’encicllopèdia dês lo devendro 19 d’oût 2022 tant qu’u demârs 23 d’oût 2022.


Lo cârro lengouistico du norvègien en Eropa de Bise.

Lo norvègien [nor.ve.ˈʒɛ̃] (norsk [nɔʂk], [nɔʃk] ou ben [nɔʁsk] en norvègien) est na lengoua gèrmanica parlâye en Norvège qu’at por racena historica lo viely norrouès, empleyê dês lo Moyen Âjo en Scandinavia. Lo viely norrouès est asse-ben lo devantiér drêt du danouès et du suèdouès modèrnos et pués il at ègzèrciê na portâ sensibla sus lo viely angllès por formar l’angllès ; en France, il at aprovisionâ u viely normand doux-três piéces de vocabulèro.

Lo norvègien d’ora presente por de veré un mouél de dialèctos que sè difèrençont atant entre lor que lo danouès ou lo suèdouès s’en difèrençont. Ègziste doux estandârds concurrents a l’ècrit (pariér a l’ORB qu’est mas qu’un estandârd ècrit por l’arpetan, la prononciacion locâla change d’aprés los dialèctos) :

  • lo bokmål (a la lètra « lengoua des lévros » ─ prononciê [ˈbûːk.moːl], héretiér du riksmål (a la lètra « lengoua du reyômo » ─ prononciê [ˈrɪ̀ks.moːl]) cen vôt dére du norvègo-danouès/dano-norvègien (norsk-dansk/dansk-norsk) fêt pendent lo long temps de dominacion danouèsa ;
  • lo nynorsk (« novèlo-norvègien » ─ prononciê [ˈnỳː.nɔʂk], [ˈnỳːn.ɔʁsk], héretiér du landsmål (a la lètra « lengoua de les campagnes » ou ben « lengoua nacionâla » ─ prononciê [lɑns.moːɽ], [lɑns.moːl]), qu’una varianta modèrna pas oficièla dècrita ples « pura » mas « radicâla » est dèrivâye, lo høgnorsk (« hiôt norvègien » prononciê [ˈhø̂ːɡ.nɔʂk]) ples prôcho du viely norrouès (et oposâye a la premiére rèfôrma de 1917).

Liére la suita