Pón-Sén-Martìn
Tsou article l’ét éhcrì én arpitàn valdotèn da basa Val / Grafia B.R.E.L.. |
Pón-Sén-Martìn ou Sé-Martìn (fransé : Pont-Saint-Martin ; walser : Martinstäg) a l'é eunna quemeunna da bâsa Val d'Ohta.
Léjanda dou pón
[changiér | changiér lo tèxto sôrsa]La quemeunna dèi lo chò nón ou pón in péra fet di Romàn ou Ier siécle av. J.-C. ou lón da vìa dé Gaule qué collégae Eporédia (Ivréiya) ató Augusta Prætoria (Ohta). Pé lo vér, la cónta dit qué la chà réalizachón a l'ét mereutto dou guiabio qué l'ae assettà la propozichón dé Sén Martìn, véhque dé Tours, dé bahtì lo pón déssù lo torrèn Lys didèn eunna nèt soletta in tchandjo da preméira arma qué léret passà dé là. À l'arba, lo sén, accompagnà da popolachón, l'ae prézentà-che déssù lo pón ató un piquioò tchun qué l'ae fet libéréi. Lo guiabio tot inervà l'at ala-che-nèn didèn lo Lys pé la vìa.
Lo carnaval
[changiér | changiér lo tèxto sôrsa]Propre Sén Martìn, insémbio ou guiabio, à ninfa dou Lys, i personadjo di soudà romàn é li Salàs, révivon touit y an ató lo Carnaval dé Pón-Sén-Martìn. Lo pón dou bor, qué ou tén dou Médio Adjo ire dominà di Mossieu dé Pón-Sén-Martìn, l'a rézihtì pé mérahquio i bombardamèn dou 1944 qué l'ae défet lo paìs.
Monumàn
[changiér | changiér lo tèxto sôrsa]- Fran damón lou bor, y ét la viéiya iguije dé Fontaney, parooutcha tanque l'an 1899 ;
- in colinna qué domine lo veladjo, ié son incorra li rehte dou "tchahtéi"; la par pieu vieiya a l'ét dou XI siécle ;
- Lou tchahtéi Baraing.