Aller au contenu

XVémo siècllo

De Vouiquipèdia, l’enciclopèdia abada.

Çt’articllo est ècrit en arpetan dombisto / ORB lârge. Lo blâson de la Domba


1492 : Cristofllo Colomb avenge les Amèriques. Comencement des Temps modèrnos.

Lo XVémo siècllo at comenciê lo pués[V 1] s’est assuit[V 2] lo .

Çti[V 3] siècllo sè trôve entre-mié lo Moyen Âjo pués los Temps modèrnos.

La populacion mondiâla a la fin de çti siècllo est èstimâ[V 4] vers los 460 milyons d’habitents, partagiê[V 5] en grôs entre três grands[V 6] mènnâjos[V 7] ; China-Japon-Corèa, Inda pués Eropa du Cuchient. Çla-que[V 8] est encora[V 9] marcâ[V 10] per la pèsta nêre de 13471352 qu’at massacrâ depués[V 11] 25 tant qu’a 50 % de la populacion eropèèna[1].

Asia pués Pacefico

[changiér | changiér lo tèxto sôrsa]

Pèrsonalitâts politiques

[changiér | changiér lo tèxto sôrsa]

Emprimiors, èditors pués librèros

[changiér | changiér lo tèxto sôrsa]

Notes pués rèferences

[changiér | changiér lo tèxto sôrsa]
    1. « pués » [pi] conj est lo mot dombisto por « et » conj pués « et pués » loc conj.
    2. « assuit » [a.ˈsɥi] pp m du v « (s’)assuire » qu’est lo mot dombisto por « (sè) chavonar » donc ben « (sè) fornir » v.
    3. Varianta dombista [sti] de « cél » a dèm m.
    4. Varianta dombista [ɛs.ti.ˈmo] de « èstimâye » pp f.
    5. Varianta dombista [par.ta.ˈða] de « partagiêe » pp f.
    6. Varianta dombista [ɡrã] de « grants » a mpl.
    7. Varianta dombista [mɛ̃.ˈnaː.ðɔ] de « mènâjos » mpl.
    8. Varianta dombista [ˈsla.‿tjə] de « cela » pron dèm m.
    9. Varianta dombista [ã.ˈkoː.ðə] de « oncor » adv.
    10. Varianta dombista [mar.ˈko] de « marcâye » pp f.
    11. Varianta dombista [de.ˈpi] de « dês » prèp.
    12. Varianta dombista [ɔ̃] de « ant » 3éma pèrs du pl du pres de l’endic du v « avêr ».
    13. Varianta dombista [y] de « aviu » pp m.
    1. (fr) Eric R. Weiss-Altaner, Principes de démographie politique : population, urbanisation et développement, ERE S.A., , p. 93.

    Dessus los ôtros projèts Wikimedia :